“Elke moslim is een beetje salafist”

“Elke moslim is een beetje salafist”

Naar aanleiding van de uitspraak van de Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb dat ‘elke moslim een beetje salafist is’, heeft NPO Radio 1 ‘t Kennishuys uitgenodigd om in het programma Dit is de Dag hierover in gesprek te gaan. De definitie die Aboutaleb geeft aan salafisme, is taalkundig correct. Want, welke moslim wil niet zijn geloof belijden zoals de vrome voorgangers (salaf assalih)? Echter, wat we de afgelopen decennia hebben gezien, is dat dit principe, het volgen van de salaf (voorgangers), door vele groeperingen wordt geclaimd. Ook door groeperingen met gewelddadige gedachten. En dat is waar het debat over moet gaan, dus niet een discussie over de definitie, maar over de ideologie die aanzet tot geweld, haat en moord. Wat kunnen we doen om die ideologie te bestrijden?

Dat is de reden waarom ‘t Kennishuys is ontstaan. Om kennis van de mainstream islam, de islam van de vier wetscholen, de islam die we kennen in landen als Turkijke, Marokko, Jordanië, Maleisië e.a., de islam volgens de eeuwenoude tradionele en klassieke leer: om die kennis toegankelijk te maken voor het Nederlandssprekend publiek. Want feit is wel dat deze kennis tot voor kort nauwelijk zichtbaar en hoorbaar was.

Onderstaand een verslag van de uitzending in Dit is de Dag waar ‘t Kennishuys een bijdrage aan heeft geleverd.

‘Salafisten? Noem het liever Wahabisten’

donderdag 11 januari 2018 | EO | Bertine Moenaff

Vandaag debatteert de Rotterdamse Raad over de uitspraken van burgemeester Ahmed Aboutaleb over het salafisme. “Elke moslim is een beetje salafist,” zei hij afgelopen december in gesprek met Tijs van den Brink. Probeert hij hiermee op een juiste manier die term terug te kapen van extremisten? Of is het heel onverstandig in de strijd tegen radicalisering? In Dit is de Dag gaan betrokkenen in gesprek.

“Ik zou mezelf geen salafist noemen.” Dat zegt Amine Oulad Lmaroudia van het islamitische ‘t Kennishuys aan de vooravond van het debat in de Rotterdamse gemeenteraad over uitspraken van burgemeester Ahmed Aboutaleb. “De term ‘salafist’ is gekaapt door extremisten, en taalkundig had Aboutaleb gelijk met ‘elke moslim is een beetje salafist’ als je dat interpreteert als iemand die zijn voorganger wil volgen. Maar het gaat om de ideologie die je moet bestrijden. Noem het liever Wahabisten.”

Burgemeester Ahmed Aboutaleb krijgt wellicht een motie van afkeuring aan zijn broek van Leefbaar Rotterdam vandaag na zijn nieuwjaarstoespraak. De partij was niet te spreken over zijn uitspraken over het salafisme gedaan op Eerste Kerstdag in Dit is de Dag.

Ook het CDA Rotterdam wil dat Aboutaleb afstand neemt van zijn woorden. Christine Eskes, lijsttrekker van CDA Rotterdam: “De AIVD en en Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding maken zich grote zorgen over salafisme en invloed van salafistische organisaties. Moskeeen voelen zich onder druk gezet. Het salafisme is een stroming waar heel veel onwenselijks uit voortkomt. Salafistische groeperingen die jongeren en vluchtelingen benaderen. Je dient het debat niet door die term zo algemeen te houden. Ik wil dat Aboutaleb dat erkent. Ik spreek ook veel moslims die zich niet in die term herkennen.  Wat hebben ouders die vrezen voor hun kinderen nog in handen als de burgemeester zichzelf al een salafist noemt?”

Herkenbaar

Jacob van der Blom van de Essalam moskee in Rotterdam vond de woorden van Aboutaleb wel heel herkenbaar. Hij verzamelde steun van 12 Nederlandse moskeeën voor een persverklaring. “Er zijn nog steeds moskeeën die zich aansluiten bij de steunbetuiging. We merken steeds meer in de islamitische gemeenschap dat termen voor ander doeleinden worden gebruikt en dat we daarmee in de knoop komen.”

De PvdA Rotterdam schreef eerder al een opiniestuk in NRC om burgemeester Aboutaleb te steunen. PvdA Rotterdam lijsttrekker Barbara Kathmann: “Ik vond het interview op Tweede Kerstdag een mooi gesprek tussen een moslim (Aboutaleb) en een christen (Tijs van den Brink). ‘Vrees niet’ is een mooie kerstboodschap. Hoog tijd dat begrippen worden teruggekaapt. ‘Allahu akbar’ heeft tegenwoordig ook al een hele andere lading gekregen dan oorspronkelijk bedoeld. Ik ga Aboutaleb in het debat complimenteren met een mooi gesprek. Het debat gaat nu over de ophef, maar er komen gewoon verkiezingen aan.”

Weerlegging ISIS

Volgens het CDA Rotterdam gaat de PvdA 10 of 15 jaar terug in de tijd door ‘weer dingen niet te benoemen.’ Maar hoe moet je de stroming dan noemen die problematisch is, als ‘salafisme’ die lading niet dekt? “De AIVD maakt ook onderscheid in salafistische stromingen”, zegt Amine Oulad Lmaroudia van het islamitische ‘t Kennishuys. “De oplossing ligt niet in een taalkundige discussie, maar om traditionele kennis beschikbaar maken. Daar vind je de nuance.  Dat moet in de islamitische gemeenschap gebeuren en daar is nog een inhaalslag te maken.” ‘t Kennishuys heeft wel pas een boek gepubliceerd, een Nederlandse vertaling van islamitische teksten met als titel: ‘Weerlegging van ISIS.’

Jacob van der Blom is het daarmee eens. Van der Blom: “Ik neem zelf de Koran letterlijk. Maar een groot verschil tussen geloven in de tijd van de openbaring is iets anders dan hoe je dat vertaalt naar hoe je een staat inricht en met andersgelovigen omgaat… Daar zitten in de islam meningsverschillen. Door de eeuwen heen is op tal van vlakken (islamitische) jurisprudentie ontwikkeld die salafisten vaak weggooien. ‘t Kennishuys heeft daar mooie boeken over. En dan kan je op andere punten komen.”

Luister terug: Hoe bezwaarlijk waren Aboutalebs salafisme uitspraken?